در شهرستان تفرش تعداد
53 امامزاده شناسايي شده است که تعداد 10
عدد از آنها در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيده است. در
زير نام تعدادي از اين فهرست درج شده است:
شاهزاده احمد:
اين آرامگاه در روستاى کوهين از توابع تفرش در سينه کوه واقع شده است و صحنى وسيع دارد.
اين بنا در دوران صفويه (قرن دهم هجري ـ شاه طهماسب) بنا شده، جزء آثار ملي به ثبت رسيده است.
بنا به روايتى صاحب مدفن، از از نوادگان امام موسي كاظم (ع)، امام هفتم (ع) است، ولى بين پسران آن امام فقط يک نفر بنام احمد وجود داشته
که آن هم به نام شاه چراغ در شيراز مدفون است.
امامزاده ابوالعلي مهدي:
مهدي بن محمد از نوادگان امام جعفر صادق (ع) مي باشند. ساخت اين بنا كه به دوره
ايلخاني (984 ه.ق) باز مي گردد، به دلايلي به طور كامل به پايان نرسيد.
از نظر معماري قابل توجه است و جزء آثار ملي به ثبت رسيده است. در
محوطه آن يك درخت چنار كهنسال قرار دارد. ورودي بنا يك درب چوبي قرار
داشت كه روي آن تماما از آيه هاي مختلف كنده كاري شده بود، تاريخ ساخت
اين درب نيز 1073 ه.ق مي باشد.
امامزاده محمد (افطسي):
اين امامزاده، جد مقام معظم رهبري و محل دفن محمد بن حسن افطس بن علي اصغر بن امام زين العابدين (ع) مي باشد؛
اين آرامگاه، چهار ايوان دارد که جز ايوان شمالي بقيه داراي جدار سفيدکاري با سقفي رومـي پوش اند.
متن شعر موجود در ايوان سردر، حاکي از آن است که اين ايوان در سال 1050 ه.ق توسط خواجه مومن و
در زمان در دوران صفويه (قرن دهم هجري ـ شاه عباس دوم) ساخته شده است و جزء آثار ملي به ثبت رسيده است.
امامزاده قاسم:
اين بنا مدفن شاهزاده قاسم بن حمزه بن امام موسي كاظم (ع) و حمزه بن علي بن حمزه مي باشد.
ساختمان مزبور در دوران صفويه (قرن دهم هجري) بنا شده است و مشتمل بر يک بقعه و گنبد با چهار ايوان و چهار حجره غرفهدار مىباشد.
در وسط بقعه، صندوق منبت و نفيسى به تاريخ 923 هـ.ق و کار استاد يعقوب قمى قرار گرفته است.
همچنين اين بقعه درى بسيار قديمى به تاريخ 800 هـ.ق دارد.
اين بنا در روستاي كهك قرار دارد و در كنار آن يك درخت چنار كهنسال قرار دارد.
اين بنا در تاريخ 25/12/1379 با شماره 3531 جزو آثار ملي به ثبت رسيده است.
بي بي ستين:
از هويت شخص مدفون در بنا اطلاعى در دست نيست فقط اين كه بي بي ستين يكي از شش دختر ابوالعلي مهدي از
نوادگان امام جعفر صادق (ع) مي باشد و در قرن پنجم هجري فوت كرده است.
در تفرش به اين مكان «در بي بي» نيز مي گويند.
گنبد بىبى، مربوط به دوران سلجوقيان و قاجاريان است و شامل بناى منفرد برجى شکلى
است. گنبد بنا، هرمى شانزده ترکى است که کاشىهاى آن ريخته است. درون بنا ساده و تنها اثر قابل
توجه آن، درى تذهيب شده با تصاوير گل و بوته به تاريخ 1207 هـ.ق است.
بناى اصلى متعلق به قرن ششم هجرى است .
امامزاده ابوالقاسم:
امامزاده ابوالقاسم، روستاى شاهوارق، تفرش (صفويان) بناى امامزاده ابوالقاسم در روستاى شاهوارق در 25
کيلومترى جنوب غربى تفرش واقع شده و به دوره صفوى تعلق دارد. سقف حرم با گچبرىهاى خاص دوره صفويه مزين شده است.
دور ضريح چوبى و چهارگوش آن از نقشهاى هندسى و آيههاى قرآن کريم پوشيده است. در محوطه امامزاده چشمه
و درختان کهنسالى وجود دارد.
امامزاده عبدالله و رقيه:
مجموعه تاريخي فوق در حاشيه روستاي تبربه قرار دارد كه در 16 كيلومتري غرب شهر فرمهين واقع شده است.
از سبك بنا و قدمت سازه هاي مي توان چنين برداشت كرد كه امامزاده هاي مذكور در اواخر دوره سلجوقيان
ساخته شده اند ولي احتمالا" در دوره صفوي تعميرات و الحاقاتي در آن صورت گرفته است.
امامزاده حسن الافطس:
امامزاده حسن الافطس فرزند حضرت علي اصغر بن حضرت امام زين العابدين (ع) ميباشد.
شهادت آن بزرگوار را به سال 146 ه.ق و هم عصر منصور دوانقي گفته اند.
اين امامزاده در فاصله حدود يک کيلومتري از جاده اصلي فرمهين به کميجان واقع است.
اين امامزاده در فصول مختلف ميزبان علاقه مندان فراواني ميباشد وعموم زائرين اين بزرگوار به ايشان علاقه خاصي دارند.